‘Als een ramp ons raakt’ van Berthold Gersons is een aangrijpende geschiedenis van rampen die Nederland troffen en onze omgang daarmee. Gersons’ ervaringen bieden inzichten voor zowel de direct als indirect betrokkenen. Een boek dat aanzet tot nadenken. Hoe gaan wij om met grote (inter)nationale rampen en hoe vertaalt zich dat tot onze eigen verwerking? Hoe verwerken we zelf onze persoonlijke trauma’s? Dit boek laat zien hoe wij met rampen omgaan en een nieuw evenwicht vinden. Ook als het gaat om onze persoonlijke rampen.
Al lezende steeg het schaamrood me naar mijn kaken. Zes rampen passeren de revue en ik heb ze allemaal bewust meegekregen via (onder andere) de media. En tot mijn schande moet ik bekennen dat ze wel heel erg diep weggezakt waren in mijn geheugen. En ik de herdenkingen voor kennisgeving aannam of helemaal niet opmerkte. Op zichzelf natuurlijk niet erg, want het leven gaat door. Maar hoe is dat voor diegenen die direct of indirect betrokken waren? Voor hen is het niet over. En verwerken en verdergaan is toch wel essentieel.
Berthold Gersons maakte me via zijn boek weer bewust van de impact van rampen op betrokkenen. Het verwerkingsproces en posttraumatische stress. De Bijlmerramp in oktober 1992; De vliegramp op Faro in december van datzelfde jaar; De vuurwerkramp in Enschede in mei 2000 en op oudjaarsavond van datzelfde jaar De cafébrand in Volendam; MH17 werd neergeschoten in juli 2014 en daarna kwam de coronapandemie die duurde van 2020 tot en met half 2022.
Aan de hand van deze ingrijpende rampen laat hij zien hoe we hebben geleerd en kunnen leren van de opvang van de betrokkenen na zo’n ramp. Al lezende word je meegezogen door zijn benadering als trauma-expert. ‘Wat is er nodig om de juiste hulp te bieden, de nasleep van een ramp te begeleiden en vertrouwen te herstellen? Het duurt lang voordat ‘de ramp na de ramp’ leidt tot een nieuw evenwicht bij de getroffenen en hun omgeving.’
Dit betreft rampen met veel impact voor veel mensen. Maar ook rampen in ons persoonlijk of zakelijk leven kunnen leiden tot enorme gevolgen en zelfs ptss. Gersons leert ons in zijn boek dat rouwen nodig is, herdenken saamhorigheid kan bieden en het onder ogen zien van wat er gebeurd is essentieel.
Dit boek heeft me goed wakker geschud. Over de beschreven rampen, maar ook over andere levensingrijpende drama’s als oorlogen, natuurrampen enzovoorts. De slachtoffers, de opvang en eventuele herdenking. Maar ook over hoe persoonlijke of zakelijke rampen grote littekens achter kunnen laten.
Lynn van de Steen
Over de auteur:
Berthold Gersons was hoogleraar psychiatrie, verbonden aan het Amsterdam UMC en het ARQ Nationaal Psychotrauma Centrum. Hij is een internationaal erkend trauma- en rampenexpert. Gersons richtte het Kenniscentrum Impact van Rampen en Crises op en hij ontwikkelde de Beknopte Eclectische Psychotherapie voor PTSS (BEPP)
Uitgever: Balans
ISBN: 9789463823388
