Het Chinese DeepSeek en waarom het tijd is voor Europese AI

Deze week werd in de media veel geschreven over het Chinese ‘ChatGPT’ DeepSeek. Een AI dat het net zo goed lijkt te doen als meest geavanceerde ChatGPT. Dan rijzen toch een paar vragen: Hoe veilig is dat DeepSeek? Heeft dat gevolgen voor de AI-race tussen Amerika en China? Hebben we er in Europa iets aan? Aaron Mirck, AI-expert gaf bij EenVandaag antwoord op deze vragen.

“DeepSeek wordt wel het 'Spoetnik-moment' genoemd: even baanbrekend als de Russische Spoetnik, die bewees dat de VS niet superieur waren wat betreft ruimtevaart. DeepSeek gebruikte minder rekenkracht dan OpenAI voor ChatGPT, omdat China minder chips kan importeren door handelsrestricties van de VS. Schaarste is de brandstof voor creativiteit. Omdat DeepSeek minder rekenkracht gebruikt, zorgt deze AI-tool ook voor minder uitstoot.”

“Dat lijkt beter voor het milieu maar paradoxaal genoeg zou goedkopere of minder vervuilende AI ervoor kunnen zorgen dat AI vaker gebruikt wordt. Waardoor de totale uitstoot van generatieve AI alleen maar toeneemt. Dat noemen ze de paradox van Jevons. Deze econoom ontdekte dat toen steenkool effectiever werd, het juist veel vaker gebruikt werd.”

Het is nog de vraag of China hiermee de VS heeft ingehaald want heel transparant is DeepSeek niet. We weten dus niet of het echt zoveel goedkoper en sneller gemaakt is. “OpenAI en Microsoft beschuldigen de makers van DeepSeek dat ze de data van OpenAI hebben gebruikt om het Chinese AI-model te trainen. OpenAI maakt overigens misbruik van de data van kunstenaars en journalisten, wat de vraag oproept: parasiteert DeepSeek op parasiet OpenAI?”

Uit de ontwikkeling blijkt wel dat de AI-race* nog niet is gelopen. Volgens Mirck kan Europa nog prima aanhaken, zodat we minder afhankelijk zijn van de VS en China.” Nog beter nieuws: DeepSeek wist dezelfde resultaten als ChatGPT te realiseren, maar met minder dure AI-chips en dus met minder middelen. Het doet denken aan de uitspraak van Cruyff: ‘Ik heb nog nooit een zak geld een goal zien maken.’ Zou die vlieger ook opgaan voor AI? Zou Europa ook met minder middelen en rekenkracht effectieve AI kunnen ontwikkelen? Kan die 800 miljard van Draghi nog even op de plank blijven liggen?

Het is nog de vraag hoe veilig DeepSeek is. Er is (terecht) veel aandacht voor de privacy-risico's van DeepSeek - en de Chinese censuur. Sommigen waarschuwen zelfs dat DeepSeek een trojaans paard is, dat ervoor zorgt dat China makkelijker (bedrijven uit) andere landen hackt. Maar ook ChatGPT leest graag met je mee. En SURF waarschuwde Nederlandse wetenschappers recent dat Copilot ook veiligheidsrisico's kent.

“We hebben beter beleid nodig dan: Chinese technologie is slecht. (Dat schreef ik bijna twee jaar geleden al in het Parool, toen de VVD TikTok wilde verbieden.)”

“Dankzij DeepSeek hebben we de keuze of we onze data aan de VS of China geven als we AI gebruiken. We hebben dus meer Europese AI-technologie nodig, zoals GPT-NL. En dat lijkt mogelijk, want er zijn misschien geen miljarden meer nodig om effectieve AI te maken.

*Er is overigens genoeg af te dingen op de term AI-race. Door AI te zien als een wedstrijdje tussen landen, wordt regulering een stuk onaantrekkelijker. Immers: "De Amerikanen/Chinezen mogen X, dus moet de EU oppassen met wetgeving." Het zou zonde zijn als landen zich uit elkaar laten spelen door tech-bedrijven waardoor de maatschappij last heeft van onveilige social media of AI.”