
Het goede nieuws: de Nederlandse hotelmarkt is grotendeels hersteld van de coronacrisis.
Het slechte nieuws: door de sterk gestegen kosten blijft de gemiddelde winst laag.
Het hele slechte nieuws: voor de congresbranche zijn de cijfers ronduit belazerd.
CongresWereld was op 12 september bij de presentatie van het nieuwe HOSTA rapport van Horwath HTL. ABNAMRO was gastheer van Hotel Event 2023.
(Door Ted Walraven)
Volgens de analyse van ABNAMRO daalt sinds 2016 het aantal toonaangevende congressen in Nederland. De ICCA-ranglijst en de performance index van ICCA zijn een graadmeter voor hoe Nederland ervoor staat in de wereld van congressen. Het ICCA-rapport geeft aan dat de belangrijkste factoren voor het kiezen van een bestemming zijn: de kwaliteit en beschikbaarheid van locaties, hotels en infrastructuur, toegankelijkheid en veiligheid, imago en reputatie, de kosten en subsidies, en het draagvlak en betrokkenheid onder de lokale bevolking.
Op de ranglijst zakt met name Amsterdam flink weg als congreslocatie. Rotterdam doet het daarentegen juist goed. Die hebben natuurlijk ook een mooie nieuwe congreslocatie en een visie die precies de juiste match zoekt tussen de logistieke hub, die Rotterdam is, en het congresaanbod. Het blijft helaas onvoldoende om de congresmarkt als geheel op te trekken.
De latere discussie in het panel over toeristenbelasting van 3, 5 of 10 euro is weinig relevant. Die bedragen stellen niets voor op het gemiddelde bedrag van bijna 1200 euro dat een congresbezoeker in ons land uitgeeft. Het grote tekort aan goed en klantgericht personeel is daarentegen wel een probleem. Dat zet grote druk op de hospitality en dus op de klantbeleving. En: waar is het beleid?

ABN AMRO maakt zich terecht zorgen over het gebrek aan belangstelling voor zakelijke evenementen bij beleidsmakers. Buitenlandse steden lokken congressen met gratis OV of met een welkomstreceptie op een bijzondere locatie. In Nederland gebeurt dat niet of nauwelijks. Het wegblijven van die bezoekers zet druk op de ontwikkeling van de Nederlandse kenniseconomie. Kortom we hebben een lange termijn visie nodig die er eigenlijk gisteren al had moeten zijn.
De komende periode publiceren wij enkele interviews over wat er nou echt aan gedaan moet worden. Constateren kunnen we allemaal, maar hoe dan verder?
Het volledige rapport van ABNAMRO
Daarnaast is de hotelmarkt als geheel terug op niveau maar zijn de kosten sterk gestegen
Tijdens de presentatie van de cijfers werd de stand van zaken in de hotellerie in Nederland gepresenteerd door Ewout Hoogendoorn van Horwath HTL. Daaruit blijkt dat de hotelmarkt inmiddels goed hersteld is van de impact van de coronacrisis. Met name de binnenlandse toerist heeft de Nederlandse hotels in 2022 goed bezocht. De zakelijke markt, en met name het internationale zakelijk verkeer, bleef hierbij nog achter. Inmiddels lijkt ook de vergadermarkt sterk in opkomst.
De bezettingsgraden zijn weliswaar nog niet volledig hersteld, maar verbeteren sterk. Mede door de hoge inflatie zijn de gemiddelde kamerprijzen gestegen tot recordniveau. Hierdoor is de omzet voor het gemiddelde hotel weer even hoog als voor het start van de crisis. Door de sterk gestegen kosten blijft de gemiddelde winst echter laag.
Bij de paneldiscussie (Marlotte Jansen, Insights Expert NBTC; Erik-Jan Ginjaar, Postillion Hotels; Larissa Esser, managing partner Hera HRI en Niels Klinkhamer, van de Klinkhamer Group) werd er specifiek naar de MICE-markt gekeken. Hoe presteren de congreshotels en wat zijn de vooruitzichten? Waar liggen bijvoorbeeld de concrete kansen nu de vergadermarkt zo booming is en blijft? In die discussie ging het over -het ontbreken van- de inzet van de steden om de MICE-markt te stimuleren en de mogelijke oplossingen. Ook het personeelstekort en -mentaliteit werden besproken.

Wat punten uit het rapport:
De bezettingsgraad van de Nederlandse hotels steeg in 2022 tot 65,8%. Dit is ruim 27 procentpunten boven het niveau van 2021 (38,6%), maar nog altijd 12 procentpunten onder het recordniveau van 2019 (78,2%).
- Kostenstijgingen
De exploitatiekosten voor hotels in Nederland zijn sterk gestegen sinds de coronacrisis. De landelijke inflatie (cpi) steeg van 1,3% in 2020 tot 2,7% in 2021 en 10,0% in 2022. De gemiddelde prijsstijging sinds 2019 is daarmee ruim 14%. Voor hotels in Nederland lag de gemiddelde kostenstijging nog hoger. Met name de personeelskosten en de energiekosten zijn tussen 2019 en 2022 sterk gestegen.
De winstgevendheid van de Nederlandse hotels staat hierdoor nog altijd onder druk.
- Hotelmarkt 2023: aanhoudend herstel
De resultaten over het eerste halfjaar van 2023 geven aan dat het herstel aanhoudt, voor zowel de bezettingsgraden als de gemiddelde kamerprijzen. Op basis van de huidige resultaten verwachten de hoteliers dat de landelijke bezettingsgraad in 2023 zal uitkomen op circa 72%.
- Hotelmarkt Amsterdam & Schiphol presteert boven verwachting
De hotels in de regio Amsterdam & Schiphol werden in 2020 het hardst geraakt door de coronacrisis, en hebben in 2021 maar een minimaal herstel kunnen laten zien. In 2022 presteert de hotelmarkt in de hoofdstedelijke regio echter boven verwachting. De bezettingsgraad verdubbelde bijna, van 31,4% in 2021 naar 62,3% in 2022. Dit is nog altijd 23 procentpunten onder het niveau van 2019 (85,3%).
Het HOSTA 2023 rapport is een publicatie van adviesbureau Horwath HTL. Het rapport geeft de resultaten weer van de hotellerie in Nederland, België en Luxemburg. Aan het onderzoek werken jaarlijks ruim 400 drie-, vier- en vijfsterrenhotels in de Benelux mee. Het volledige rapport volgt binnen twee weken en is op te vragen bij Horwath HTL.