Belangen-, beroeps- en vrijwilligersverenigingen zijn nog altijd sociaal en economisch onmisbaar voor de Nederlandse samenleving. Hun belangrijke rol is in de coronatijd nog eens duidelijk onderstreept. Dat blijkt uit de eerste editie van het Nationaal Verenigings Onderzoek, waarvan de resultaten onlangs zijn gepresenteerd.
“Juist dit jaar hebben verenigingen een onmisbare rol gespeeld bij de aanpassing van de samenleving aan de coronatijd”, zegt Annemiek Wissink, directeur van De Nederlandse Associatie, een organisatie die zich richt op de versterking van verenigingen. Anders dan vaak wordt gedacht, is de rol van verenigingen niet uitgespeeld door de komst van sociale media. Zo speelden belangenbehartigende
organisaties een essentiële rol bij de totstandkoming van overheidsmaatregelen en besluitvorming in de politiek. Beroepsverenigingen ondersteunden hun leden om hun beroepsuitoefening mogelijk te maken binnen de beperkingen. Het onderzoek laat de waardering hiervoor zien. Zowel beroeps-, branche-, als vrijwilligersverenigingen hebben ondanks de moeilijke tijden een ledengroei doorgemaakt (van respectievelijk 1,7; 2,2 en 3,3 procent).
Binding toegenomen
De binding tussen leden en hun vereniging is afgelopen tijd eerder toe- dan afgenomen. 60 procent van de branche- en beroepsorganisaties geeft aan dat digitalisering – als gevolg van corona – heeft geleid tot een grotere ledenbetrokkenheid. Om hun kracht verder te versterken, zijn veel
verenigingen actief zich te professionaliseren. Zo heeft 79% van de brancheorganisaties dit jaar nieuwe activiteiten ontplooid. Bij beroepsverenigingen is dit percentage 64%; bij vrijwilligersverenigingen 69%.
Actuele thema’s die bij verenigingen spelen, zijn samenwerking en
duurzaamheid. Ondanks de betekenis voor de samenleving, vinden veel verenigingen het lastig om bestuursleden te vinden. Bij 60 procent van de vrijwilligersverenigingen speelt dit. Bij beroeps- en brancheverenigingen is het relatief eenvoudiger, maar ook daar is het in 47 en 35 procent van de gevallen lastig.
Jaarlijks herhalen
Aan de eerste editie van het onderzoek hebben 567 verenigingen deelgenomen. Daarvan is 69% een vrijwilligersvereniging, 13% een beroepsvereniging en 18% een branchevereniging. De variëteit is groot: van grote sportkoepels als NOC*NSF tot studentenverenigingen. Met elkaar vertegenwoordigen ze vier miljoen leden, bijna een kwart van de Nederlandse bevolking.
Het is de bedoeling het Nationaal Verenigings Onderzoek jaarlijks te herhalen. Het is een gezamenlijk initiatief van DNA en het Instituut voor Verenigingen, Branches en Beroepen (IVBB). Met de uitkomsten willen de initiatiefnemers het functioneren van verenigingen verbeteren.
De resultaten van het onderzoek zijn te vinden op www.nationaalverenigingsonderzoek.nl
